اثر کاربرد برگی متیل جاسمونات بر تحمل به سرمای دانهال های خیار گلخانه ای رقم ’نگین‘

به منظور ارزیابی اثر محلول پاشی متیل جاسمونات (غلظت های صفر (شاهد)، 50، 100 و 200 میکرومولار) بر درصد نشت یونی، شاخص سرمازدگی، محتوای آب نسبی، غلظت کربوهیدرات های محلول، پرولین و محتوای کلروفیل برگ دانهال های خیار گلخانه ای رقم ’نگین‘ در مرحلة چهار تا شش برگی، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با پنج تکرار، در یکی از گلخانه های دانشگاه بوعلی سینا، در اواخر تابستان 1392 انجام گرفت. محلول پاشی متیل جاسمونات دو بار در روز روی دانهال­های خیار صورت پذیرفت. دو روز بعد از محلول­پاشی، دانهال ها از دمای 25 درجة سانتی گراد به اتاقک سرماساز منتقل شدند و چهار ساعت تحت تیمارهای سرمایی 15، 10 و 5 درجة سانتی گراد قرار گرفتند. با کاهش دما، درصد نشت یونی برگ در تمام دانهال ها افزایش یافت. با این حال، در گیاهان تیمارشده با متیل جاسمونات، به ویژه با غلظت 200 میکرومولار، نشت یونی کمتری مشاهده شد. کاهش دما از 15 تا 5 درجة سانتی گراد سبب افزایش غلظت کربوهیدرات های محلول و پرولین برگ در تمام دانهال ها شد که این افزایش در گیاهان تیمار شده با متیل جاسمونات، به ویژه با غلظت 100 و 200 میکرومولار به مراتب بیش از دانهال های شاهد بود. همچنین کاربرد برگی متیل جاسمونات محتوای آب نسبی و شاخص سرمازدگی برگ را در دانهال های سرمادیده کاهش داد، ولی محتوای کلروفیل برگ را در مقایسه با دانهال های شاهد افزایش داد. این تغییرات در راستای افزایش تحمل به سرما در دانهال ها صورت گرفت. محلول پاشی متیل جاسمونات به ویژه با غلظت 200 میکرومولار قادر به افزایش تحمل به سرما در دانهال های خیار است و می تواند به عنوان یک ابزار پیشگیری کننده برای محافظت از سرمازدگی در گلخانه های خیار به کار رود.